Macewy 3D – projekt cyfrowej dokumentacji

Projekt obejmuje trzy cmentarze żydowskie we Wrocławiu: przy ul. Ślężnej, ul. Lotniczej i ul. Gwarnej. Dwa pierwsze są zachowane, zaś trzeci i najstarszy został zniszczony i zabudowany w latach powojennych. Dotychczas często omawiane jako osobne elementy lokalnego dziedzictwa, trzy cmentarze potraktowane zostaną równorzędnie i postawione w centrum popularyzatorsko-badawczej inicjatywy, realizowanej w 2024 r. we współpracy z lokalnymi partnerami: Fundacją Akcelerator Obywatelski Spark odpowiedzialną za skanowanie 3D, Gminą Żydowską we Wrocławiu, Renatą Wilkoszewską-Krakowską i Muzeum Sztuki Cmentarnej – Muzeum Miejskie we Wrocławiu, inicjatywą Spod Ziemi Patrzy Breslau, zajmującą się pozostałościami po cmentarzach dawnego Wrocławia oraz odtwarzaniem historii pochowanych tu osób, Piotrem Gotowickim, wieloletnim byłym opiekunem cmentarza przy ul. Lotniczej oraz badaczkami Agatą Strządałą, Moniką Piechotą i Danutą Płókarz.

Macewy 3D są częścią większego projektu „MultiMemo: Multidirectional Memory: Remembering for Social Justice”, który UMF realizuje wspólnie z ośmioma partnerami europejskimi dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej (program CERV).

Dzięki tej współpracy oraz zaangażowanym specjalistom – po raz pierwszy będziemy mogli obejrzeć w przestrzeni cyfrowej zachowane nagrobki, a w niektórych przypadkach odczytać po raz pierwszy inskrypcje nagrobne i odtworzyć historie konkretnych osób.

Jak korzystać z możliwości, które daje model 3D?

Zobaczcie krótki klip, na którym pokazujemy jak działa funkcja “Model Inspect” na Sketchfab – platformie, na której umieściliśmy modele. Skorzystanie z tej funkcji pozwala na analizowanie modelu 3D bez tekstury danego obiektu ujawniając jego istotne detale. W przypadku zdigitalizowanych nagrobków pozwala ona na odczytanie inaczej słabo lub wcale nie widocznych inskrypcji nagrobnych oraz na bardziej precyzyjną analizę rzeźbionych motywów.

GERTRUD OYRES (1876–1923)

Macewa o rzadko spotykanym kształcie arki przymierza oraz mikrohistoria Gertrud Oyres (1876–1923), odtworzona na bazie badań archiwalnych. Marmur. Nowy Cmentarz Żydowski przy ul. Lotniczej we Wrocławiu.

Odnaleźliśmy ją dzięki Piotrowi Gotowickiemu, wieloletniemu byłemu opiekunowi nekropolii. Macewa była przewrócona i ukryta pod bluszczem. Dzięki aktywistom z inicjatywy Spod Ziemi Patrzy Breslau udało się ją spionizować, a następnie zeskanować i przeprowadzić badania archiwalne. Zapraszamy do obejrzenia rezultatów tej wieloetapowej pracy i zapoznania się z historią Gerturd.