Zaczynamy serię krótkich publikacji przybliżających sylwetki i historie ludzi związanych z żydowską społecznością Breslau. Będą to historie osób bardziej lub mniej ściśle związanych z miastem, które czasem – tak jak w przypadku pierwszej bohaterki – znalazły swoje miejsce spoczynku na cmentarzu przy Claassenstr./ Gwarnej, którego upamiętnieniem zajmujemy się obecnie w ramach projektu “Miejsca Pamięci i Zapominania”. Część z nich to przodkowie braci Falk – współzałożycieli UMF. To właśnie m.in. z ich archiwum rodzinnego zbudowanego w oparciu o wieloletnie badania czerpiemy informacje.
Historie mniej znanych mieszkańców Breslau
BABETTE SILBERSTEIN (1789 – 1849)
Serię otwiera postać Babette Silberstein (zd. Friedländer), nazywanej zdrobniale Betty lub Beile. Babette urodziła się 8 marca 1789 w Cosel (dziś: Koźle) lub w Troppau (dziś: Opava), jak sugerują dwa różne źródła. Jej ojciec, Joseph Friedländer, był kupcem, a matka, Johanna (zd. Boschan), rok po śmierci męża w 1803 roku wyszła ponownie za mąż za Mosesa Blühdorna.
Babette wraz z mężem, poślubionym 8 maja 1809 roku Jakobem Philippem Silbersteinem, przeniosła się do Breslau z położonego niedaleko Brieg (dziś: Brzeg) ok. 1814 roku. Małżonkowie doczekali się przynajmniej szóstki dzieci – 5 córek i 1 syna. Co ciekawe, Jakob Philipp był fundatorem wybudowanej w 1829 roku Synagogi pod Białym Bocianem. Załączone drzewo genealogiczne przedstawia cztery pokolenia rodziny Jakoba, licząc od jego ojca, Philippa Hillela, gdzie widnieje informacja o Babette.
Dziś może nam się wydawać, że wybuch epidemii to wydarzenie niezwykle rzadkie. A jednak mieszkańcy XIX-wiecznego Breslau mieli z epidemiami do czynienia dosyć często. To właśnie jedna z wielu epidemii cholery, które wybuchły w mieście w XIX wieku, stała się przyczyną śmierci Babette Silberstein. Zmarła ona 7 stycznia 1849 roku, kilka miesięcy przed 60 urodzinami. Dwa dni później pochowano ją na cmentarzu żydowskim przy ówczesnej Claassenstrasse, obok męża, w kwaterze nr 1076.
Widoczny na załączonej grafice portret olejny Babette przetrwał do dziś. Znajduje się obecnie w stanie Waszyngton, w zbiorach rodzinnych jej prapraprawnuków, braci Falk. Matka Falków, Gabrielle Falk (zd. Freund) urodzona w Breslau w 1923 r. pamiętała obraz ze swojego dzieciństwa.
